Lekcja O ROLI SZTUKI skierowana jest przede wszystkim do uczniów klas IV–V szkoły podstawowej, żywimy jednak nadzieję, że zawarte w niej treści mogą okazać się pomocne także w pracy z dziećmi i młodzieżą w innym wieku (i młodszymi, i starszymi). Wykorzystanie interesujących materiałów filmowych oraz ikonograficznych powinno bowiem sprzyjać tworzeniu sytuacji edukacyjnych korzystnych dla rozwoju uczniów nie tylko wskazanej powyżej grupy wiekowej.
W świecie otaczającym obecnie młodego człowieka, pełnym wpływów różnych kultur, zrozumienie własnej tradycji kulturowej, której integralną częścią są procesy twórcze i będące ich wynikiem dzieła, często jest uznawane za podstawę budowania szacunku i otwartej postawy wobec różnorodności kulturowej w ogóle. Dlatego za tak ważne uznaje się zachęcanie młodych ludzi do aktywnego udziału w rodzimym życiu kulturalnym i rozwijanie własnych zdolności artystycznych oraz estetycznych.
W procesie kształtowania u uczniów umiejętności uczestniczenia w kulturze szczególną uwagę należy przywiązywać do wczesnego i systematycznego stykania się dzieci i młodzieży z dziełami sztuki, jak również dostarczania im wiedzy z zakresu historii sztuki, która ułatwi im bezpośredni kontakt z dorobkiem artystów. Dokonuje się to między innymi poprzez rozwijanie umiejętności mówienia o kulturze i sztuce z wykorzystaniem właściwej terminologii, dostosowanej do potrzeb, możliwości i predyspozycji uczniów. Jest to o tyle istotne, iż zgodnie ze spiralnym modelem nauczania, pojęcia i terminy wprowadzane na wczesnym etapie edukacji będą podstawą dla poszerzania wiedzy w tym zakresie w klasach starszych.
Wykorzystanie interesujących, wielopoziomowych materiałów audiowizualnych w omawianym procesie powinno umożliwić nauczycielom i edukatorom rozwijanie u swych podopiecznych ciekawości świata, motywowanie ich do poznawania kultury własnego regionu, a także narodowego i europejskiego dziedzictwa kulturalnego. Film, tak silnie przecież oddziałujący na młodego widza, angażuje odbiorcę emocjonalnie, co powinno, w warunkach klasowych, wpłynąć pozytywnie na aktywność uczniów w sferze percepcyjnej, ruchowej, werbalnej i motywacyjnej. Z tych właśnie powodów zastosowanie filmu w procesie edukacyjnym idzie w parze z praktyką wykorzystywania metod pracy, które umożliwiają znaczące zwiększenie aktywności uczniów, takich jak np. dyskusja na interesujący uczniów temat czy burza mózgów.
Należy pamiętać i o tym, że skuteczne wychowywanie do uczestniczenia w kulturze powinno się realizować poprzez integrowanie treści nauczanych w ramach różnych przedmiotów szkolnych.
Praca z lekcją O ROLI SZTUKI może pomóc uczniowi rozwijać między innymi:
- postawę szacunku dla przeszłości i tradycji jako podstawy tożsamości narodowej;
- zdolność rozumienia funkcji różnych dziedzin sztuki;
- kompetencje w zakresie opisywania działań artystycznych i wytworów sztuki;
- umiejętność rozróżniania form sztuki ludowej;
- kompetencje w zakresie odbioru tekstów kultury, w tym określania ich tematyki i problematyki;
- umiejętność formułowania i wyrażania własnych argumentów w przekonujący sposób;
- kompetencje w zakresie opowiadania o wydarzeniach fabuły i elementach świata przedstawionego;
- umiejętność rozpoznawania w wypowiedziach związków frazeologicznych i poprawnego ich stosowania;
- zdolność rozpoznawania znaczeń komunikatów niewerbalnych;
- kompetencje w zakresie dokonywania selekcji informacji;
- zdolność krytycznej oceny pozyskanych informacji;
- umiejętność zapisywania w różnej formie pozyskanych informacji;
- kompetencje w zakresie podejmowania działań w zespole;
- umiejętność efektywnego posługiwania się technologią informacyjną.