Z perspektywy małych odkrywców

Początek nauki w szkole (klasy I–III) to dla dzieci kolejny etap poznawania świata – już nie tylko poprzez obserwacje i doświadczenia własne, inte­rakcje z otoczeniem, dostępne media, ale również dzięki celowej i zaplanowanej strategii realizo­wanej w ramach systemu edukacji. To czas coraz bardziej świadomego budowania przez dzieci własnego obrazu świata w różnych jego aspektach (społecznym, emocjonalnym, aksjologicznym, fizycznym itd.) oraz przygotowania do stop­niowego przejścia z dzieciństwa do dorastania. Odkrywanie świata wokół siebie, ale także sfery własnych emocji, jest naturalną potrzebą rozwo­jową ucznia w tym wieku, do zaspokajania której warto wykorzystywać różne środki dydaktyczne – w tym atrakcyjne dla dzieci teksty audiowizualne.

Doskonałym materiałem edukacyjnym mogą być dostępne w omawianej lekcji dwa krótko­metrażowe filmy w reżyserii Jadwigi Kędzie­rzawskiej – „Psotny kotek” (1960) oraz „Sombrero” (1962). Pierwszy z nich to opowieść o najbliższym otoczeniu (podwórku) prezentowana z perspek­tywy szczeniaczka i przedstawiana przez dzie­cięcego narratora. Drugi zaś, wprowadza w prze­strzeń dziecięcych zabaw i związanych z tym.

Zaproponowane filmy mogą być świetną inspi­racją do zajęć z zakresu edukacji przyrodniczej mającej na celu zarówno zapoznanie ze światem zwierząt oraz roślin, jak i budowanie postawy odpowiedzialności za otaczającą przyrodę, szacunku do niej oraz rozwijania nawyku dbania o środowisko (oszczędzania prądu i wody, segregacji śmieci itp.). Wymienione filmy sprawdzą się też w edukacji społecznej, gdyż pomogą uświadomić, jak ważną część aktyw­ności ludzkiej stanowi zabawa oraz nabywane dzięki niej umiejętności (ustalania i przestrze­gania reguł, współpracy, nawiązywania relacji, odczytywania emocji itp.) oraz zrozumieć, jak istotne jest świadome i przemyślane wybieranie form spędzania wolnego czasu (np. przyjaznych zdrowiu dzieci). Wymienione filmy warto wyko­rzystać także w edukacji polonistycznej, gdyż będą atrakcyjnym punktem wyjścia do ćwiczeń w mówieniu i pisaniu oraz doskonalących kompetencje w zakresie odbioru filmu jako tekstu kultury. Bohaterowie filmów „Psotny kotek”  i „Sombrero” mogą też inspirować uczniów do ich własnej aktywności twórczej oraz stymulować ich kreatywność – rozwijaną choćby podczas zabaw z kolegami, ale też w czasie zajęć prowa­dzonych przez nauczyciela.

Omawiane filmy rekomendowane są także dorosłym odbiorcom (rodzicom, dziadkom, nauczycielom), gdyż zapewne przypomną im, jak wygląda świat z perspektywy „małych odkrywców” oraz mogą dać impuls do orga­nizowania działań zaspokajających naturalne potrzeby poznawcze podopiecznych.



Dzięki pracy z lekcją Z PERSPEKTYWY MAŁYCH ODKRYWCÓW uczeń:

• rozwija umiejętność rozpoznawania i rozu­mienia emocji swoich i innych osób oraz nazywania tych emocji;
• doskonali umiejętność rozumienia odczuć zwierząt, wyrażania tych stanów za pomocą wypowiedzi ustnych i pisemnych;
• rozwija umiejętność tworzenia relacji, współ­działania, współpracy oraz samodzielnej organizacji pracy w małych grupach;
• zdobywa umiejętność samodzielnej organi­zacji czasu przeznaczonego na odpoczynek indywidualny i w grupie;
• rozwija umiejętność obserwacji zjawisk przy­rodniczych, a także formułowania wniosków i spostrzeżeń;
• uświadamia sobie zależności pomiędzy skład­nikami środowiska przyrodniczego;
• ćwiczy umiejętność poprawnego posługi­wania się językiem polskim w mowie i piśmie; doskonali sprawność posługiwania się związ­kami frazeologicznymi;
• wyodrębnia postacie i zdarzenia w filmie, ustala ich kolejność oraz wzajemną zależność, odróżnia zdarzenia istotne od mniej ważnych, postacie główne i drugorzędne;
• wskazuje cechy i ocenia bohaterów, uzasadnia swą ocenę, wskazuje wydarzenie zmieniające postępowanie bohatera;
• odróżnia elementy świata fikcji od świata rzeczywistego;
• posługuje się podstawowymi pojęciami zwią­zanymi z filmem;
• rozpoznaje w swoim otoczeniu popularne gatunki roślin i zwierząt, w tym zwierząt domowych i hodowlanych, a także gatunki objęte ochroną;
• rozumie podstawowe potrzeby i zachowania zwierząt domowych i szanuje ich prawa;
• rozwija nawyki mające na celu dbanie o środo­wisko naturalne.